पैसालाई माया गर्नुका 4 खतराहरू

(English Version — “4 Dangers Of Loving Money”)

एउटा बुड़ो हास्य कलाकारले एउटा नाटकमा कसरी पैसा हाम्रो लागि अरु कुरा भन्दा बैसी महत्त्वपूर्ण हुन सक्छ भनेर चित्रण गरे।  ती हास्य कलाकार एक्लै हिंडिरहेकै बेला, अचानक हतियारधारी लुटेरा उसको नजिक आए र आदेश दिये, “तिम्रो पैसा वा तिम्रो जीवन ।” लामो विराम भयो र हस्य कलाकारले केहि गरेन ।  डांकाले अधिरतापूर्वक सोध्यो, “ठीक छ?” हास्य कलाकारले जवाफ दिए, “मलाई हत्तर नगर्नुहोस । म यसको बारेमा सोच्दैछु।” 

हामी यो कुरामा हास्न सक्छों, तर के यो सत्य होइना कि पैसा ले हामी माथि यस प्रकार को पकड़ राख्न सक्छ? त्यसैले बाइबलले धन-संपत्तिको खतराबारे यति धेरै चेताउनी दिनु कुनै अचम्मको कुरा होइन। ती चेतावनीहरुमध्ये धेरै चेतावनीहरु स्वयं प्रभु येशुको मुखबाट आएका थिए। तल केही उदाहरणहरु छन:

मत्ती 6:24 “तिमीहरू परमेश्वर र पैसा दुवैको सेवा गर्न सक्दैनौ।”

लूका 12:15 “होशियार रहो, सबै किसिमका लालचबाट जोगिने काम गर, किनकि मानिसको जिन्‍दगी उसको धन-सम्‍पत्तिको प्रशस्‍ततामा रहँदैन।”

हिब्रूका लेखक ले हामीलाई यस्तो पनि सम्झाउँदछन्, “पैसाको मोहबाट आफ्नो जीवन लाई स्वतन्त्र राख र आफूसँग जे छ त्यसमा सन्तुष्ट रहो” [हिब्रू 13:5]।

साँच्चै भन्ने हो भने, पैसालाई प्रेम गर्ने सम्बन्धी चेताउनीहरू नयाँ नियमका शिक्षाहरू मात्र होइनन्। दश आज्ञामा पनि लोभविरुद्ध निषेध थियो, “तिमीहरूले लोभ नगर” [निर्गमन 20:17]।

पैसाको लालसाले थुप्रै खतराहरू निम्त्याउँछ। ती मध्ये चार वटा खतराहरू तल वर्णन गरिएको छ।

खतरा # 1. यसले हामीलाई परमेश्वरमा भन्दा पनि यसमा भरोसा गर्न उत्प्रेरित गर्न सक्छ। 

अनन्त जीवनको लागि येशूकहाँ आएका धनी युवा शासक यसको उत्कृष्ट उदाहरण हुन् [मर्कूस 10:17-22]। तिनी आफ्नो पैसाको गहिरो प्रेममा थिए र यसलाई छोड्न चाहँदैनथे। अन्तमा, उहाँ अनन्त जीवनको दाताबाट टाढा जानुभयो र उहाँमाथि मृत्युदण्डको सजाय लेखिएको थियो। जब धनी जवान शासक येशू—न्यायकर्ताको सामुन्ने खडा हुन्छ, तब के तिनको धन—सम्पत्तिले तिनलाई बचाउँदछ किनभने तिनले मुक्तिदाता येशूलाई इन्कार गरे?

हाम्रो समयमा पनि, शेयर बजारमा आएको गिरावट, आर्थिक मन्दी, अचानक रोजगारी गुमाउनु वा व्यावसायिक असफलताको बावजुद पनि थुप्रैले पूर्णतया निश्चित परमेश्वरमा भन्दा पनि अनिश्चित धनसम्पत्तिमा भरोसा राख्छन् [1 तिमोथी 6:17]। हितोपदेश 11:4 ले “क्रोधको दिनमा धन-सम्पत्ति बेकार हुन्छ” भनेर बेलैमा चेताउनी दिनु कुनै अचम्मको कुरा होइन।

खतरा # 2. यसले वर्तमान संसारमा पनि धेरै दुःखहरू ल्याउन सक्छ।

बाइबलले स्पष्टसित भन्छ, “धनी हुन चाहने हरू परीक्षा र पासोमा पर्छन् र धेरै मूर्खतापूर्ण र हानिकारक अभिलाषाहरूमा फस्छन् जसले मानिसहरूलाई विनाश र विनाशमा डुबाउँछ” [१ तिमोथी ६:९]। धेरै पैसा कमाउने प्रलोभनले मानिसहरूलाई लामो समयसम्म काम गर्न, परमेश्वर, परिवारलाई बेवास्ता गर्न र पापी तरिकाहरूद्वारा पैसा कमाउन उत्प्रेरित गर्छ ।

यो ठीकै भनिएको छ कि पैसा एक यस्तो लेख हो जुन आनन्द बाहेक सबै कुराको विश्वव्यापी प्रदायकको रूपमा प्रयोग गर्न सकिन्छ! अहिलेसम्म बाँचेका सबैभन्दा धनी व्यक्तिमध्येका एक रकफेलरले यसो भने, “मैले करोडौं कमाएको छु, तर तिनीहरूले मलाई कुनै सुख दिएका छैनन्।” धनी हेनरी फोर्ड [फोर्ड मोटर कम्पनीका संस्थापक] ले एक पटक भनेका थिए, “जब म मेकानिक थिएँ, म धेरै खुसी थिएँ। बाइबलको सबैभन्दा धनी मानिस सुलेमानले समेत यसो भने, परिश्रम गर्नेको निद्रा मीठो हुन्‍छ, चाहे त्‍यसले थोरै खाओस्‌ अथवा धेरै, तर धनीको प्रचुर धनले गर्दा त्‍यसलाई निद्रै लाग्‍दैन”[उपदेशक 5:12]।

खतरा # 3. यसले हामीलाई धेरै स्वार्थी हुन उत्प्रेरित गर्न सक्छ।

स्वाभाविक रूपमा, यदि हामी अझ बढी चाहन्छौं भने, हामीसँग भएका कुराहरू त्याग्न हामी अझ बढी अनिच्छुक हुनेछौं र त्यसैले यसलाई थाम्न कोसिस गर्न उत्सुक हुनेछौं। यसले गर्दा स्वार्थको प्रभुत्व हुन्छ—परमेश्वरको कामलाई नगर्ने स्वार्थ [हाग्गै 1] र अरूको आवश्यकता पूरा नगर्ने स्वार्थ [1 यूहन्ना 3:16-18]।

हामीले बप्तिस्मा लिंदा हाम्रो बैंक खाताले पनि बप्तिस्मा लिएको कुरा बिर्सिन्छौं! परमेश्वर हाम्रो सबै पैसाको मालिक हुनुहुन्छ भनेर हामी बिर्सन्छौं। उहाँले हाम्रो हेरचाहमा सुम्पनुभएको कुराको भण्डारे मात्र हामी हौं। यदि परमेश्वरले हामीलाई समृद्ध पार्नुभयो भने, उहाँले हामीले दिने स्तरको पनि उकासेको चाहनुहुन्छ, हाम्रो जीवनस्तर उकास्न आवश्यक छैन । यसको अर्थ यो होइन कि यदि हामी चुनौतीपूर्ण परिस्थितिमा बाँचिरहेका छौं र परमेश्वरले हामीलाई समृद्ध पार्नुहुन्छ भने, हामीले हाम्रो जीवनस्तरलाई उचित तरिकाले सुधार गर्नु हुँदैन। होसियारी के हो भने, “मसित जे छ, त्यो मेरो आनन्दको लागि मात्र दिइएको छ” भन्ने मनोवृत्तिबाट हामी होसियार हुनुपर्छ।

येशूले चेताउनी दिनुभयो, “जसलाई धेरै दिइएको छ, उसबाट धेरै माग गरिनेछ; अनि जसलाई धेरै कुरा सुम्पिएको छ, उसबाट अझ धेरै कुरा सोधिनेछ” [लूका 12:48]। यद्यपि म स्वीकार गर्दछु कि यस पदको सत्यता केवल वित्तमा मात्र सीमित हुन सक्दैन, यसले वास्तवमा हाम्रो वित्तको क्षेत्रमा पनि एक अनुप्रयोगको लागि आह्वान गर्दछ!

खतरा # 4. यसले हामीलाई अनन्तकालदेखि अस्थायी र अन्धा बनाउन सक्छ।

पैसाप्रतिको प्रेमले हाम्रो दृष्टिलाई ओझेलमा पार्न सक्छ। मर्कूस 10:17-22 मा उल्लिखित धनी जवान शासक यसको राम्रो उदाहरण हो। येशूसितको तिनको भेटले के देखाउँछ, पैसाले, जुन एकदमै अस्थायी कुरा हो, कसरी येशूमा मात्र पाइने साँचो अनन्त धनलाई देख्नबाट मानिसलाई अन्धा बनाउने शक्ति राख्छ।

यो कथा एक व्यापारीको बारेमा बताइएको छ, एक स्वर्गदूत उनलाई भेट्न आए र उनलाई एक ईच्छा पूरा गर्ने प्रतिज्ञा गरे। ती व्यक्तिले भविष्यमा एक वर्षको लागि शेयर बजार उद्धरणको प्रतिलिपि अनुरोध गरे। विभिन्न स्टक एक्सचेन्जहरूमा भविष्यको मूल्यहरू अध्ययन गर्दा, उनले आफ्नो योजनाहरू र भविष्यमा यस “भित्री” दृष्टिकोणको कारण हुने बढ्दो धनको बारेमा घमण्ड गरे।

त्यसपछि उनले अखबारको पानामा हेरे, केवल मृत्युलेख स्तम्भमा आफ्नो आफ्नै तस्वीर देखे। निस्सन्देह, तिनको अपरिहार्य मृत्युको प्रकाशमा, के पैसा साँच्चै अहिले महत्त्वपूर्ण थियो?

येशूले लूका 12:13-21 को दृष्टान्तमार्फत यही कुरालाई चेताउनी दिनुभएको थियो। यो दृष्टान्त एक जना मानिसको बारेमा हो जो यस संसारको अस्थायी धन-सम्पत्तिमा बाँधिएको थियो र परमेश्वरको सट्टा पैसाको पछि लाग्दा अनन्तकालसम्म अन्धो थियो।  “तर परमेश्‍वरले त्‍यसलाई भन्‍नुभयो, ‘ए मूर्ख, आज राती नै तेरो प्राण तँबाट लिइनेछ, र जे कुराहरू तैंले आफ्‍नो निम्‍ति थुपारेको छस्, ती कसको हुने?’” अनि त्यसपछि, येशू आवेदन गर्नुभयो,  “आफ्‍नो निम्‍ति धन-सम्‍पत्ति थुपार्ने, तर परमेश्‍वरको दृष्‍टिमा धनी नहुने मान्‍छेको अवस्‍था यस्‍तै हुन्‍छ” [लूका 12:20-21]।

त्यसैले, पैसालाई प्रेम गर्नुसित सम्बन्धित 4 वटा स्पष्ट खतराहरू अर्थात् क्षणिक र अनन्त परिणामहरू समेत भोग्नुपर्ने खतराहरू।

त्यसोभए, हामी कसरी पैसाको प्रेमबाट मुक्त छौं भनेर पक्का गर्न सक्छौं? सरल। हामीले येशूलाई पैसाभन्दा बढी प्रेम गर्नुपर्छ। हामीले निरन्तर यो येशू हुनुहुन्थ्यो जसले स्वर्गको महिमा छोडेर हाम्रो बीचमा बाँच्न र हाम्रो ठाउँमा मर्नुभयो ताकि हामी हाम्रा पापहरूको क्षमा पाउन सकौं। हामीले बुझ्नुपर्छ कि उहाँ र हाम्रो बीचमा केही पनि आउनु हुँदैन, र यसमा पैसा पनि समावेश छ। हामीले उहाँलाई सबै सांसारिक खजानाहरूभन्दा माथि राख्नुपर्छ जसको यस जीवनभन्दा पर कुनै चिरस्थायी मूल्य छैन। हामीले हाम्रो जीवनका सबै क्षेत्रहरूमा उहाँको प्रभुत्वलाई नतमस्तक गर्नु आवश्यक छ। पैसाले हामीमाथि पार्न सक्ने असरहटाउन मदत गर्न हामीले निरन्तर उहाँलाई गुहार्नु आवश् यक छ ।

अनि जब हामी त्यसो गर्छौं, येशूले, पवित्र आत्मामार्फत, हामीलाई सबै शटहरूलाई हाम्रो मालिकको रूपमा कल गर्नुको सट्टा पैसालाई दासको रूपमा व्यवहार गर्ने शक्ति दिनुहुनेछ। परमेश्वरलाई प्रेम गर्न र उहाँको स्वरूपमा बनाइएका अरूहरूका लागि आशिष् बन् न सकून् भनेर उहाँले हामीलाई पैसाको प्रेमबाट मुक्त पार्नुहुनेछ!

हितोपदेशको पुस्तकबाट दिनहुँ यो प्रार्थना सम्झने र प्रार्थना गर्ने र त्यसलाई लागू गर्ने कोसिस गर्ने संकल्प गरुम?

हितोपदेश 30:8 “असत्‍यता र झूटा कुरा मबाट टाढ़ै राख्‍नुहोस्, न त मलाई दरिद्रता न धन-सम्‍पत्ति दिनुहोस्, तर मलाई केवल दिन-दिनको रोटी दिनुहोस्‌।”

चाखलाग्दो कुरा त के छ भने हितोपदेशको सम्पूर्ण पुस्तकमा यो एक मात्र प्रार्थना हो। के यो त्यस्तो व्यावहारिक प्रार्थना होइन र?